maandag 24 februari 2014

Mens en samenleving 2: Paul Verhaege: Inleveren voor of tegen het neoliberalisme, punt 1

Paul Verhaeghe: Inleveren voor of tegen het neoliberalisme

Via Delicious kregen we een website waarop het volledige betoog van Paul Verhaeghe uitgeschreven staat. Wat je hieronder vindt, is wat volgens mij de belangrijkste punten zijn, een samenvatting.

Voor de volledige tekst:
http://westrikeback.vooruit.be/wp-content/uploads/2012/01/LezingPaulVerhaeghe-Neoliberalisme1.pdf
Ik geef vier punten weer die hij aangeeft als probleempunten (in klein lettertype). Daarna kan je mijn persoonlijke bedenkingen lezen (groot lettertype). Voel je vrij om te reageren.
1. Vroeger werd de maatschappij bepaald door het politieke, religieuze, economische en het culturele. Nu bepaalt alleen nog het economische de maatschappij. Alles is een product geworden. Alles moet geld opbrengen. Je bent zelf verantwoordelijk voor je succes of mislukking, de mythe van de self made man. Het neoliberalisme is overal aanwezig (economie, zorg, onderwijs, media,…) en heeft ondertussen onze identiteit gekleurd. De mens is egoïstisch en corrupt, uit op eigen voordeel en genot, gaat altijd de concurrentie met de ander aan. Een mislukking op economisch vlak leidt onherroepelijk tot mislukking op maatschappelijk vlak en is een ramp op psychologisch vlak.

Ik had nog nooit van neoliberalisme gehoord. Als ik het opzoek op Wikipedia, word ik niet veel wijzer. De oorspronkelijke betekenis: “de prioriteit van het prijsmechanisme, het vrije ondernemerschap, het systeem van concurrentie en een sterke en onpartijdige staat."  Ondertussen is de betekenis veranderd en weet niemand nog wat het precies betekent. Wel is het duidelijk dat het een negatief woord is. Ik ben absoluut niet thuis in economische termen en situaties. Ik zorg voor mensen en hou me niet echt bezig met het ‘systeem’, ik draai er alleen in mee. Als ik het hele betoog van Paul Verhaeghe gelezen heb, besluit ik dat neoliberalisme betekent: alles in teken van winst, effectiviteit, succes. Ik hou me dus niet bezig met economie en winst maar ik ben wel elke dag bezig met het bedrag dat nog op onze rekening staat. Zullen we genoeg hebben tot het einde van de maand? Kan ik mezelf een extraatje veroorloven? Brengt mijn job genoeg op? Is er nog een andere oplossing om meer geld op de rekening te krijgen en toch nog te kunnen studeren? Dus ben ik wel bezig met geld. Ik volg een opleiding omdat ik met mijn huidig diploma niet vind wat ik zoek, een job die ik kan graag doen tot ik op pensioen ga en waarmee ik genoeg verdien om later een eigen huis te kunnen aanschaffen, kinderen op te voeden, elk jaar op reis te kunnen gaan,… Dus ik draai mee in het systeem. Mijn manier van tegen het systeem ingaan, is kiezen voor een job die ik leuk vind, niet voor een job die het meest opbrengt. Ik heb altijd al zo gefunctioneerd. Als ik nog op school zat, werd ik gestimuleerd om een vakantiejob te doen. Wat koos ik? Een job met een vrijwilligersvergoeding, iets dat ik graag deed en eigenlijk bijna niets opbracht. En dat alles (vakantiejob, huidige job en studie) was en is niet om bewust tegen het neoliberalisme in te gaan, want ik had er nog nooit van gehoord.

 

3 opmerkingen:

  1. Ik denk dat je in de huidige maatschappij niet anders kan dan min of meer meedraaien met het systeem. Anders beland je in de goot. En dan nog, van zodra je iets wil, heb je geld nodig. Bijna niets is nog voor niets. En het wordt er niet beter op; je moet sparen om te kunnen lenen om je huisje te betalen, maar iets huren kan al snel duurder worden dan een lening afbetalen... Ik vind dit een beetje de omgekeerde wereld.
    Maar met 1 iets ben ik het niet met je eens: neoliberalisme in se is geen negatief woord. Het is de invulling die we er aan geven die negatief wordt. Vrij ondernemerschap, een beperkte staat en concurrentie zijn in se ten goede van de mens. Gesteld natuurlijk dat we geen economische crisis hebben (wat nu het geval is), waardoor mensen minder gaan uitgeven en ook minder (denken te) hebben om uit te geven, waardoor het systeem vastdraait, men het probeert op te lossen door een sterkere staat die meer belastingen vraagt en meer uitgeeft, maar waardoor de bedrijven wegtrekken en het negatief wordt.
    Voor de rest vind ik het knap van je dat je nastreeft wat je graag doet. Het is een mooie droom voor iedereen. Helaas is het niet altijd zo makkelijk om een job te vinden die bij jou of bij je keuzes past... Maar ik denk dat kleuterleidster een fijne job voor je zal zijn, en ik hoop dan ook dat je er in slaagt en dat je er plezier van beleeft (en toch nog kan sparen voor je toekomst)!!!!!!!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Oke, vrij ondernemersschap en concurrentie zijn niet slecht. Maar er is geen grens meer. Bedrijven draaien alleen om nog grotere winsten te halen dan het jaar daarvoor. Is het goedkoper in het buitenland, dan gaan we gewoon daar produceren. Een arbeider of bediende in eigen land op straat zetten is niet erg, eentje meer of minder is het probleem van de baas niet. Dat de nieuwe arbeiders in het buitenland veel goedkoper zijn, betekent ook meestal dat ze voor een hongerloontje werken zonder daartegen te protesteren. Omdat de baas een grotere omzet wil. Als hij iedereen kan uitbetalen, zijn eigen kosten kan vergoeden en ook zelf een normaal loon heeft, dan zou dat toch moeten genoeg zijn? Ik heb me er nog nooit in verdiept hoe het systeem werkt. Ik zeg dus gewoon wat ik opmerk. Ik weet wel dat er veel werklozen zijn die graag willen werken. Het is niet evident om werk te vinden en dan nog eens werk dat je graag doet en zal volhouden tot je pensioen (wanneer dat ook zal zijn).
    Als ik op Wikipedia kijk heb je het Rijnlandse model, het Angelsaksische model en het Scandinavische model. Zitten wij nu bij het Rijnlandse? Is bemoeiing door de staat goed of niet goed? Moet de mens zelf kunnen beslissen of betekent dit gewoon dat die aan zijn lot wordt overgelaten? Ik heb er echt geen overzicht over, ik weet niet hoe de ideale maatschappij er zou kunnen uitzien. (Ideaal is met minder werklozen en armen.)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hey Marieke,
    Je hebt gelijk om te kiezen voor iets dat je graag doet. Natuurlijk moet dit mogelijk zijn.
    Er zijn veel mensen, veel gezinnen die ook graag hun hart zouden volgen, maar niet de mogelijkheid hebben. Er zijn mensen die er zelfs niet meer voor moeten studeren en het diploma al hebben, maar toch niet aan een job raken. We mogen blij zijn dat we deze opleiding kunnen volgen. Iedereen moet immers meedraaien in de maatschappij, om te kunnen leven met de middelen die wij gewoon zijn. Er zijn mensen die zich hier tegenin gaan (communes, kraakpanden), maar zij zijn in een sterke minderheid. Wat de modellen betreft, volgens mij zijn de meeste modellen, net als de meeste manieren van regeren (communisme, kapitalisme, enz), in theorie allemaal goed, en heeft elk model zijn voordelen. Er is echter al bewezen dat geen enkele vorm perfect werkt in de realiteit. Hiervoor moeten we immers met de aard van de mens rekening houden. We willen dat er minder armen zijn en minder werklozen, maar we willen er zelf niets voor opgeven. We willen wel een schenking doen, maar enkel als we zelf teveel hebben. We willen de wereld beter maken, maar liefst vanuit onze luie zetel. Wanneer we de wereld willen verbeter, moeten we beginnen bij ons zelf en onze nakomelingen. Vanuit dat standpunt mogen we blij zijn dat we in het onderwijs staan. Wij zullen immers de nieuwe generaties opvoeden, strevend naar een betere wereld.

    BeantwoordenVerwijderen