dinsdag 18 februari 2014

Mens en medemens 1: mijn gekozen waarde, voorbeelden en bedenkingen

Doe nooit aan een ander wat je niet graag zou hebben dat ze doen met jou. Dit komt uit de bijbel, niet letterlijk, want ik weet de juiste zin niet meer. Maar ik sta er wel volledig achter, achter de zin, niet de bijbel.

Je doet niet aan een ander wat je zelf niet graag zou hebben. Dat is een teken van respect: je vindt de ander gelijkwaardig, je bent niet beter dan de ander, je respecteert hem/haar.
Respect vertaal ik als: de ander in zijn waarde laten. Van daaruit komen zoveel andere waarden voort:
Vriendelijkheid, behulpzaamheid, empathie, echtheid, verdraagzaamheid, vertrouwen, eerlijkheid, gelijkwaardigheid, liefde/vriendschap, vrede/geweldloosheid,… Zonder respect zijn geen van deze waarden mogelijk.


Enkele voorbeelden en bedenkingen:

 
Ik word graag met respect en vriendelijkheid behandeld dus zal ik ook zo naar andere mensen toegaan. Als ik op straat iemand voorbijloop die in mijn gezicht kijkt, zal ik altijd vriendelijk lachen en knikken. Zegt die persoon goeiedag, dan antwoord ik onmiddellijk met een goeiedag. Maar jammer genoeg zijn er niet veel mensen meer die je nog aankijken. Als je naar een supermarkt gaat, dan kan het heel wisselend zijn. De ene kassabediende is gewoon beleefd, niet meer, niet minder. De andere is echt vriendelijk, maakt een praatje, ook al ben ik geen bekende. Ik vind dat al een heel verschil. Beleefdheid vind ik een minimum maar het is zoveel aangenamer als je eens een woordje kan wisselen, al is het maar over het weer, of het aantal klantenkaarten die je in je handtas zitten hebt en die je moet doorzoeken om de juiste te vinden,… Dat geeft meteen een andere sfeer. Onlangs gingen we naar een kledingwinkel en was ik zelfs echt positief verrast. Christophe zocht een bepaald soort broek voor een feest en de mevrouw die daar werkte liet haar werk in de steek en kwam ons helpen, bracht verschillende mogelijke broeken, nam degene aan die niet pasten, was helemaal niet opdringerig en heeft ons echt goed geholpen. Dat maakt het leven veel aangenamer, die kleine, vriendelijke, behulpzame momenten. In mijn werk probeer ik ook altijd vriendelijk te zijn naar de collega’s en ouders toe. Dat maakt dat je gesprekspartner vaak ook vriendelijker gestemd is en zo wordt de communicatie en het werk echt aangenaam. Je kan een slechte dag hebben en prikkelbaarder zijn maar vraagt vriendelijkheid een extra inspanning?
 

Ik denk wel dat mensen naar bekenden toe nog steeds vriendelijk zijn. Ook bij echte vrienden of vriendinnen. Maar ik heb ook al (te veel) meegemaakt dat er achter de mensen hun rug geroddeld wordt. Ik betrap mezelf erop dat ik soms ook meedoe, maar dan voel ik me wel schuldig en probeer dat de volgende keer te vermijden. Ik zou het heel erg vinden als er achter mijn rug ook zo over mij gepraat wordt, vandaar… Het is sowieso een slechte gewoonte, het getuigt niet van echtheid.
 
 
Veel mensen hebben goede bedoelingen en doen wat ze kunnen. Als ze daar dan niet altijd in slagen, wie zijn wij om te oordelen over een ander zijn leven? Niet iedereen heeft dezelfde capaciteiten, kennis, handigheid, kracht, uithouding,… om ieder onderdeel van zijn leven tot een goed einde te brengen. En niet iedereen maakt de juiste keuzes, ik zeker ook niet. Maar eens die keuze gemaakt is, kan je niet meer terug. Je kan alleen je best doen om niet alles in het honderd
te laten lopen, er het beste van maken.


 
Volgens mij mag je ook niet te snel oordelen over anderen, achter hun rug, omdat niet iedereen hetzelfde referentiekader heeft. Mijn waarden zijn voor een ander niet per se dezelfde waarden. Ik kijk met mijn bril naar het leven en de wereld, maar een ander zijn bril kan een andere kleur of model hebben. Daar moet je respect voor hebben. Niet iedereen hoeft dezelfde mening te hebben. Het kan ook heel wat helpen als je jezelf eens in de plaats van die ander stelt, jezelf empathisch opstelt. Dan ga je minder snel oordelen.

2 opmerkingen:

  1. Mooi hè, die "gulden regel"? ("Je zult je naaste liefhebben als jezelf" (Lev. 19:18) en "Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook de ander niet." (Tobit 4:15)) Weet je trouwens dat die niet enkel voor het christendom als basis geldt, maar ook voor het jodendom en de islam? Vreemd dan vind ik dat mensen, als ze al respect kunnen opbrengen voor een ander, ze dit enkel kunnen of willen voor zij die er hetzelfde uitzien, hetzelfde denken, dezelfde taal spreken,... Zo wordt de betekenis van het woord "naaste" wel zeer beperkt en makkelijk, vind ik...
    Je hebt volgens mij trouwens volkomen gelijk wat winkelen betreft: elementaire beleefdheid zou al een minimum moeten zijn. Voor iedereen is een goeiedag en bedankt al aangenaam. Dat beetje extra vriendelijkheid zou ook moeten kunnen. Maar dan heb je natuurlijk die rij wachtende mensen die zenuwachtig met hun voeten beginnen tikken of luidruchtig zuchten en zeer opzichtig op hun horloge staan kijken... Mensen hebben voor niets nog tijd. Ooit al eens een oudere medemens gezien die graag wil betalen met zijn veel te grote hoop kleingeld? Die durft niet, tenzij het op voorhand geteld is, of er toevallig eens geen rij staat. Geen geduld meer, die medemens. En toegegeven, ik doe er soms ook aan mee: als zo'n oudje in een auto maar 30km/u rijdt waar je 50 mag, kan ik er ook geïrriteerd van raken... Hoewel oudere mensen soms nog het minst van al geduld hebben. Maar goed, daar ging het niet over.
    Ik denk dat de kern van het probleem schuilt in het feit dat niemand de andere nog kent. Iedereen is te gehaast daarvoor. Zonder tijd te maken voor elkaar kan je niet dieper ingaan op bepaalde onderwerpen. Hoe vaak vragen mensen bijvoorbeeld oprecht hoe het met de andere gaat? Er zou maar eens een ander antwoord dan "goed" moeten komen... Niet moeilijk dan dat mensen gaan roddelen. Verhaaltjes zijn nou eenmaal vaak spannender dan de werkelijkheid.
    En nog een vraagje om mee af te sluiten: wat bedoelde je met "de juiste keuzes"? Wie bepaalt wat de juiste keuze is? En wat als de keuze voor jou de enige goeie was, maar die voor een ander compleet fout lijkt?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De mensen kennen elkaar niet meer, daarvoor wonen ze te ver (met alle mogelijkheden die er zijn om de wereld rond te reizen) of hebben ze geen tijd. Die tijd ontbreekt omdat er zoveel te doen is. De maatschappij aanvaardt niet dat je een dagje niets doet. Je moet presteren, je moet vooruit, je moet verdienen. Daarnaast moet je ook je kinderen juist en goed opvoeden. Anders valt daar ook nog iets over te zeggen. Dan moet je ook nog je familie en vrienden bezoeken, boodschappen doen, je huishouden bijhouden,... Hoe kan je dan nog tijd over hebben om in een lange rij aan te schuiven, traag te rijden en dan nog een vriendelijk te zijn ook.
    De context die ik in mijn hoofd had terwijl ik schreef over de verkeerde keuzes maken, ging over mezelf. Ik heb de verkeerde keuze gemaakt om verpleegkunde te studeren, meer dan drie jaar lang. Niemand heeft me daartoe gedwongen, het was mijn keuze. Maar het was de verkeerde keuze. Daardoor heb ik veel tijd verloren. Niet alles wat ik meegemaakt heb in die drie jaar was weggegooide tijd, ik heb veel leuke momenten beleefd en veel bijgeleerd, vooral op sociaal vlak. Sommigen zeiden dat ik op peda openbloeide. Dus het was niet omdat ik elke avond ging boemelen dat ik mijn diploma nooit gehaald heb :-p Maar alles bij elkaar heb ik veel mislukking meegemaakt en heb ik tijd verloren die ik al had kunnen gebruiken om te gaan werken. Daarna nam ik een beslissing als noodoplossing. Ik heb niet de tijd genomen om goed na te denken wat ik eigenlijk echt wou. Misschien was dat ook niet het moment om daarover na te denken, wist ik dan nog niet wat ik nu weet. Maar voor mij voelt het als een reeks foute keuzes.
    Daarnaast wordt in kinderdagverblijven ook af en toe gezegd: ze kunnen hun kinderen niet aan, ze hadden beter goed nagedacht voor ze nog een derde erbij kregen. Dat vind ik gevaarlijke uitspraken. Je weet nooit hoe je kind zal zijn, tot het er is. Als het moeilijk is, dan moet je er op dat moment proberen mee om te gaan. Maar dat betekent niet dat het een verkeerde keuze was voor die ouders zelf. Soms hebben ze er misschien spijt van. Maar die spijt moet uit henzelf komen, niet omdat een ander hen erop wijst dat ze niet goed bezig zijn. Dat is wat ik onder andere bedoel met juiste en foute keuzes.

    BeantwoordenVerwijderen