In de ban van...

Ik ben begonnen met het vak RZL oftewel religie, zingeving, levensbeschouwing. Amai, ik moet zeggen, het heeft me in zijn greep. Nadenken over goed en slecht, over geloven of niet geloven, over hoe goed ik zelf mijn best doe om de natuur te respecteren,… Ik ben opgelucht dat ik niet constant moet luisteren naar of lezen over God en het geloof. De informatie die we krijgen en zelf kunnen verzamelen is heel divers, vanuit verschillende invalshoeken. Je leert niet hoe het katholicisme, de islam of het boeddhisme in elkaar zitten, je leert wel dat ze bestaan. Je kiest zelf of je erin gelooft, de verschillende geloven accepteert en hoe je ernaar kijkt.

Voor mij is dat niet het belangrijkste (geloven of niet). Er zijn verschillende thema’s. Mens en … medemens, natuur, lijden, zingeving en samenleving. Wat mij vooral aan het denken heeft gezet is de vraag: hoe kan het dat een mens in staat is een ander pijn te doen. Ik bedoel niet dat ik daar nog nooit aan gedacht heb, integendeel. Maar vroeger dacht ik gewoon, ik zou het niet kunnen, ik begrijp het niet en ik zal het nooit begrijpen.

Nu lees ik in de krant de artikels over een Braziliaanse vrouw die haar stiefkinderen verminkte met ontstopper en daar onbewogen onder bleef. Daarnaast zag ik vanmorgen in de boekenwinkel een boek over Michelle Martin. Ik stond perplex. Ik heb de neiging te zeggen: mensen die tot zoiets in staat zijn, zijn het niet waard in de belangstelling te komen, ik maak er geen woorden aan vuil, ik voel niets anders dan weerzin,… Nog een voorbeeld, misschien zelfs één van de grootste voorbeelden die ik in mijn hoofd kan terugvinden: Hitler. Hoe is het mogelijk dat iemand het in zijn hoofd krijgt dat hij het recht heeft zichzelf boven een ander te stellen, te zeggen dat ik beter ben dan een ander, dat ik meer waard ben dan een ander,… Dat ik het recht heb te beslissen over het leven van een ander, of over een volledig ‘ras’. Gewoon uitroeien, alleen de goeien mogen blijven bestaan. Ik kan er niet bij. Ik zal ook nooit aanvaarden dat iemand het probeert goed te praten. Niet alleen voor Hitler, ook voor Michelle Martin. Zij was een moeder, een speelbal van haar mans grillen, een slachtoffer? Als je een moeder bent doe je alles voor je eigen kinderen (hoor ik toch altijd zeggen). Maar dan moet je volgens mij ook beseffen hoe erg het is voor de moeders van de kinderen die zij heeft laten sterven van de honger. Deze voorbeelden zijn slechts enkelen die ik eruit pik, er zijn er nog ontelbaar veel en niet allemaal even gruwelijk. Maar dan nog.

Als je het van de andere kant bekijkt: een kind komt in de bijzondere jeugdbijstand terecht als ze veertien jaar oud is omdat ze geen opvoeding kreeg en alleen het slechte voorbeeld zag bij haar moeder. Hoe moet dat kind volwassen worden? Kan er nog iets ‘rechtgetrokken’ worden? Hoeveel kans is er dat zij later in de gevangenis terechtkomt? Zijn alle mensen die anderen slechte dingen aandoen, mensen die zo opgegroeid zijn? Moet je er toch medelijden mee hebben? Moet je dan de mening bijschaven? De gebeurde feiten zijn dezelfde… Heb ik er zo’n moeite mee omdat ik goed opgevoed ben? Heeft het ene kind, en later de ene volwassene, van nature meer goed of kwaad in zich dan de andere?

Ik kan geen muis, konijn, kat,… doden, zelfs niet als die duidelijk doodziek is (en ik heb het geprobeerd). Laat staan dat ik een mens dat kan aandoen. Nog erger, een kind! Zou ik het kunnen in een vlaag van woede, onmacht, onzekerheid, …? Zeg nooit nooit maar het zou me enorm verbazen… Ik denk dat ik niet meer met mezelf zou kunnen leven. Ik zou het mezelf in ieder geval nooit kunnen vergeven.

Voor mij is respect voor de andere een van de belangrijkste waarden die er is. Daarom begrijp ik ook ‘racisme’ niet. Puur op huidskleur iemand verachten. Of doordat die persoon iets andere gewoontes heeft. Eerlijkheidshalve moet ik bekennen dat ik me niet altijd op mijn gemak voel als ik een groepje mensen moet passeren dat een andere taal spreekt, dat een andere huidskleur heeft. Maar ter vergelijking: als ik voorbij een groepje Belgische jongeren of Belgische skinheads moet passeren zal ik me ook niet op mijn gemak voelen. Maar laat me die mensen persoonlijk leren kennen, niet in groep, dan zal ik veel sneller op mijn gemak zijn en me open stellen voor hun manier van leven. Jammer genoeg heb ik daar niet vaak de kans toe.

Waar ik schrik van heb is de manier waarop de mensen uit bijvoorbeeld de islamcultuur omgaan met vrouwen, hun visie op omgang met vrouwen. Ik heb schrik voor hun overtuigingen, niet voor de mensen op zich. Ik respecteer de mensen maar ik heb moeite met hun opvattingen. Tonen zij met hun geloof en cultuur en opvattingen respect voor hun vrouwen? (http://www.cmo.nl/vnarena/levensbeschouwing/basisopdrachten/vrouwenrechten)

Maar ook al hebben ze die andere overtuigingen, toch begrijp ik niet hoe mensen anderen daarvoor aanvallen, vernederen, afmaken,… De film American History X heb ik eenmaal gezien. Het is een goeie film maar ik zal hem nooit meer opnieuw bekijken. Ik kan me niet inleven in het verhaal. Ik vind het verschrikkelijk.

Op die manier heeft het vak RZL mij in zijn greep. Ik sta er vaker bij stil. Er zijn zoveel vragen en het is niet de bedoeling dat ik er een antwoord op vind. Dat zal ook nooit lukken. Voor mij zal het al een hele verrijking zijn als ik door de verschillende invalshoeken meer zicht krijg op de situatie zoals ze echt is en dat ik daardoor mijn mening en eventueel ook mijn gedrag in de richting van het goede kan oriënteren.

Ik hoop alleen dat ik ook veel goede dingen zal ontdekken die gebeuren rondom mij of op de hele wereld. Want het slechte blijft langer nazinderen dan het goede. Jammer genoeg.